Dioda LED jest urządzeniem półprzewodnikowym stałoprądowym wytwarzającym światło. Dioda składa się z chipu diodowego zamkniętego w obudowie wykonanej z tworzywa sztucznego, żywicy epoksydowej, żywicy lub ceramiki. Obudowa może występować w różnorodnych kształtach i rozmiarach co pomaga zidentyfikować parametry poszczególnych typów diod. Zazwyczaj stosuje się dodatkowe urządzenie optyczne sterujące światłem w postaci soczewki zamontowanej na obudowie z żywicy epoksydowej. Ostateczne osiągi optyczne układu uzależnione są od wielkości i rozmiaru diody, konfiguracji soczewek oraz odległości od diody do soczewki.
Tak samo ważne jak kontrola efektu optycznego systemu, jest projektowanie z wykorzystaniem diod LED, które wymaga rozsądnego zaprojektowania kwestii związanych z odprowadzaniem ciepła. Współczynnik ilości światła do energii cieplnej emitowanej przez diody jest znacznie wyższy niż dla żarowych źródeł światła. W związku z czym produkują one znaczne ilości ciepła. Tą zbędną energię cieplną usuwa się z diody za pomocą radiatora. Diody są niezwykle czułe na temperaturę podłączenia diody wewnętrznej, a nadmiar ciepła może skrócić żywotność diody i spowodować jej awarię.
Właściwe działanie diody wymaga zastosowania prądu stałego, zazwyczaj zapewnianego przez sterownik zamieniający prąd zmienny na stały. Ten sterownik musi być właściwie dobrany do diody, którą zasila, ponieważ dobranie niewłaściwego w najlepszym przypadku spowoduje słabe światło, dodatkowo obniżając żywotność diody LED lub będzie powodować powtarzające się awarie układu. Sterownik musi także zabezpieczać diodę przed wahaniami napięcia, które mogą powodować uszkodzenia. Sterownik może zapewniać daleko idący poziom sterowania diodą i umożliwiać ściemnianie do 0%, a w przypadku wykorzystania zestawu diod o różnych kolorach można wykorzystać technologię DMX połączoną z konsoletą mieszania światła zapewniającą możliwości stworzenia niezwykle skomplikowanych efektów oświetleniowych.
Diody LED mają charakteryzują się rozsądną wydajnością elektryczną rozumianą pod postacią ilości lumenów przypadających na wat (np. moc podłączona do sterownika w porównaniu do mocy światła wytwarzanej przez diodę LED). Ta wydajność jest wciąż podnoszona. Dobrej jakości technologia diody LED już teraz przewyższa wartości osiąganych przez technologię lampy wyładowczej.
Dioda LED nie jest tak naprawdę źródłem światła, gdyż dostarczana jest jako kompletny układ optyczny przeznaczony do zamontowania w obudowie.
Światło wytwarzane przez diodę jest monochromatyczne, a jego barwa zależna jest od materiałów wykorzystanych przy produkcji diody. Zakres kolorystyczny światła rozciąga się od barwy czerwonej przez pomarańczową, żółtą, zieloną na niebieskiej skończywszy. W celu uzyskania światła białego stosowane są różne metody. Najlepszą pod względem jakości światła metodą jest zastosowanie zażółconej powłoki fosforowej, w zasadach działania podobnej jak w przypadku świetlówki. Nazywa się ona metodą redukcji fosforowej. Jednak wykorzystanie fosforu zmniejsza wydajność układu.
Pakiety diod mogą być także zaprojektowane z myślą o wytwarzaniu światła mieszanego, z zastosowaniem 3 lub więcej diod o różnych kolorach (np. mieszanina barwy czerwonej, żółtej, zielonej i niebieskiej) lub przez diody wielobarwne zawierające 2 lub więcej chipy o różnych kolorach w jednej obudowie epoksydowej. Takie układy najlepiej sprawdzają się w przemyśle rozrywkowym lub zastosowaniach wymagających zmiany barwy światła, przy ich zastosowaniu należy jednak zachować ostrożność, by nie wpłynąć negatywnie na szersze otoczenie. Może to mieć miejsce, ponieważ choć wytwarzają one światło białe to jednak powstaje w wyniku mieszania 2 lub więcej źródeł jednobarwnych. Taka sytuacja może prowadzić do słabego odwzorowania barw.
Dodatkowym aspektem, który należy wziąć pod uwagę jest fakt, iż przy produkcji diod niezwykle trudno jest zachować stałe parametry kolorystyczne, szczególnie w przypadku światła białego. Jeśli zastosowano przypadkowy zestaw diod nominalnie białych należy pamiętać, że różnią się one między sobą. W celu redukcji negatywnych efektów tej sytuacji stosuje się proces nazwany koszykowaniem, w którym diody są sortowane względem podobnej kolorystyki. W przypadku wykorzystywania grupo diod LED lub opraw wykorzystujących diody należy zadbać, by pochodziły one z tego samego koszyka i zapewniały jednolity wygląd.
Przy zakupie diod zarówno jako komponentów wsadowych do obudowy lub jako kompletnej oprawy mogą one być dostarczane w różnych konfiguracjach, od pojedynczych diod do klastrów lub form liniowych. Diody mogą być dostarczane w komplecie lub bez soczewek pomocniczych. Taka metoda zapewnia elastyczność ich zastosowania, konfiguracja wybierana jest tak, aby dopasować ją do struktury, wewnątrz której będzie ona wykorzystywana.
Zaletą wykorzystania technologii LED jest relatywnie długi okres eksploatacji systemów, producenci podają ilość godzin roboczych sięgającą wartości 50,000, należy jednak wziąć pod uwagę czynniki redukujące. Ponieważ dioda może działać bardzo długo ilość światła będzie się zmniejszać w czasie. Dlatego też, szczególnie w zastosowaniach krytycznych, a w szczególności oświetleniu awaryjnym , należy upewnić się czy instalacja pod koniec okresu eksploatacji wytwarza wystarczającą ilość światła. Zmniejszanie się mocy oświetlenia jest zazwyczaj skutkiem zanikania koloru obudowy diody wraz z upływem czasu. Utrata ilości lumenów i okresu eksploatacji jest inna u różnych producentów, różnice pojawiają się także w kwestii kolorów, tak więc za każdym razem należy odwołać się do danych dostarczonych przez producenta.
Główną zaletą diod jest ich niewielki rozmiar i długi okres eksploatacji. Sprawia to, iż idealnie nadają się do tworzenia efektów świetlnych gdzie ukryte światło wykorzystywane jest do stworzenia określonej atmosfery.
Zastosowanie:
- znaki drogowe i sygnalizacja świetlna,
- przemysł rozrywkowy,
- oświetlenie awaryjne,
- iluminacja,
- mieszkalnictwo,
- przemysł,
- oświetlenie uliczne i parkowe.
Widuje się obecnie robiące niezwykłe wrażenie instalacje LED, oświetla się diodami domy, obszary handlowe i kulturalne a także zewnętrzne części budynków. Dodatkowo, ponieważ światło produkowane przez diody jest “zimne”, ma to duże zalety przy zastosowaniach muzealnych gdzie ciepło wytworzone przez źródło światła mogłoby prowadzić do znacznych uszkodzeń eksponatów. Przeszkodą dla tego typu zastosowania jest monochromatyczna natura diod, z wyjątkiem diod fosforowych białych.
Obecnie technologia LED może znaleźć również zastosowanie przy oświetleniu ogólnym. Jednak należy pamiętać, że oświetlenia w oparciu o diody LED nie należy stosować w każdej sytuacji.